Points of interest

Startpunt van 2 wandelroutes uit het wandelnetwerk Alkmaar-Bergen-Heiloo.

Dichtstbijzijnde adres voor navigatie: Havinghastraat 18, 1817 DA Alkmaar.

De Viaan is een in 1579 gebouwde poldermolen met een eikenhouten achtkant op lage voet. De molen is een zogenaamde grondzeiler. De molen staat aan de rand van Alkmaar, aan de Havinghastraat 18. Samen met een elektrisch gemaal bemaalt hij thans nog een 464 ha groot gedeelte van de polder De Bergermeer. Het gevlucht van De Viaan is Oudhollands. De molen werd in 1876 voorzien van een vijzel. 

De voorganger van Molen de Viaan is gebouwd in 1564 om de Bergermeer droog te malen en te houden. Tegenwoordig gebeurt dat met een elektrisch gemaal. Tijdens de Spaanse Oorlog in 1573 is deze molen afgebroken. Er kwamen drie nieuwe molens en de huidige Viaan werd in 1579 overgeplaatst vanuit de Zijpe.

De Viaan is nooit bewoond, van oudsher staat er een molenaarswoning naast de molen. Het parkje bij de molen is geschikt voor een kleine wandeling. Bijzonder is dat er in dit kleine park de bijenorchis groeit, een bijzondere wilde orchidee.

Op een mooie zomerdag vind je op het Alkmaarder- en Uitgeestermeer de Nederlandse watersport in al haar facetten. Zeilers, surfers en waterskiers kiezen hier het ruime sop. In uitlopers van het meer peddelen natuurliefhebbers in roeiboten en kano’s op zoek naar rust. Het gebied ligt in het hart van Noord-Holland, tussen Alkmaar, Haarlem en Zaanstad. Het meer van 660 hectare biedt talrijke mogelijkheden voor recreatie op, in en rond het water. Rond het meer liggen zes recreatieterreinen: Dorregeest, De Hoorne, Uiterdam, De Woudhaven, Zwaansmeer en eiland Pannekoek.

De veelzijdige Cornelis Corneliszoon van Uitgeest (1550-1607) stond aan in 1597 aan de basis van één van de belangrijkste industriële innovaties in de geschiedenis van de molentechniek: het verwerken van een krukas in een molen. Het met de hand zagen van hout behoorde hiermee al snel tot het verleden. Cornelis Corneliszoon van Uitgeest is overigens niet de enige beroemde Uitgeester! Ook Willem Janszoon Blaeu, als cartograaf en globemaker van zeer groot belang voor de wereldwijde ontwikkeling van de zeevaart, komt uit dit dorp.

Op de plek van de toenmalige molen van Van Uitgeest is nu gebouw De Hoop gevestigd. Op het terrein startte in 2002 timmerwerkplaats De Juffer, waar vakmensen jonge houtbewerkers opleiden. Ook is een droogschuur voor hout gebouwd, met een kleine molen die latten zaagt. Een Botenbouwschool maakt hier regelmatig ouderwetse scheepjes.

Dit object maakt onderdeel uit van de voormalige Stelling van Amsterdam, de kringstelling van permanente verdedigingsbouw rond de hoofdstad, die tevens gold als Nationaal Reduit en werd aangelegd tussen 1880 en 1920 door het Departement van Oorlog.Even ten zuiden van waar de Dam aansluit op de Hoge Dijk ligt het kruitmagazijn, vrij van het dijklichaam, dat met de gedekte weg aan de frontzijde om het terrein heenzwenkt. Deze grillige locatie waar Aagtendijk, Assendelver Dijk, Uitgeester en de oude "Leegen Dyk" samenknopen, dateert uit omstreeks 1350. Het perceel wordt van de weg gescheiden door een smalle sloot rondom, die alleen op de zuidhoek wordt onderbroken door de dam van de toegang. De aarddekking aan frontzijde evenals die bovenop het magazijn hebben ongeveer hun oude hoogte behouden, terwijl de zijnaden deels vrijgekomen zijn en de aardkegels op de keelhoeken - de afmetingen van deze kunnen op het metselwerk ngo afgelezen worden - geheel verdwenen.

De Geestmolen is een in 1565 gebouwde poldermolen met een eikenhouten achtkant op lage voet. De molen is een zogenaamde grondzeiler en staat aan het Hoeverpad 13 in Alkmaar.

De Geestmolen bemaalde vroeger de 170 hectare grote Geestmolenpolder. Doordat in het begin van de jaren zestig de nieuwbouwwijk De Hoef is verrezen, heeft de molen nu geen landschappelijke functie meer. De Geestmolen is van het type achtkantige binnenkruier. Dit betekent dat de wieken binnen op de wind kunnen worden gezet (het mechanisme bevindt zich geheel in de kap).

Het gevlucht heeft Fauël fokwieken. De stalen vijzel heeft een diameter van 1,60 meter.

Deze in 1631 gebouwde poldermolen bemaalde samen met vier andere molens de Uitgeester- en Heemskerkerbroek. Omdat dit de tweede molen vanuit het Westen gezien betrof, kreeg hij de naam Tweede Broekermolen. Deze achtkantige bovenkruier van het type grondzeiler is de laatste overgebleven molen. Met de elektrificatie van het gemaal aan de Meldijk verloren de andere molen definitief hun functie. De laatste molenaar C. Deijle kocht in 1930 de molen en heeft hem zo gered van de sloop.

In 1705 werd door Jan van Egmond van de Nijenburgh begonnen met de bouw van de buitenplaats. Het aanvankelijk eenvoudige huis werd in sobere Hollands classicistische stijl uitgevoerd in rode bakstenen met geblokte hoeklisenen. Het koetshuis van de Nijenburg is door zijn omvang uniek binnen de context van de Nederlandse buitenplaatsen. De buitenzijde van het koetshuis is zo goed als in de oorspronkelijke staat bewaard gebleven en geeft, veel beter dan het hoofdhuis, een beeld van de krachtige architectuuropvatting van rond 1700 Omstreeks 1712 werd het hoofdgebouw aan de achterzijde uitgebreid met een bibliotheek. In de 19e eeuw veranderde het aangezicht doordat de voorgevel wit werd gepleisterd, een balkon werd aangebouwd en deuren en vensters in empirestijl werden gerealiseerd. De tuinen bevatten vele cultuurhistorische elementen uit de 18e en 19e eeuw en daarmee is Nijenburg uniek en zeldzaam te noemen in de regio.

Parkeerplaats van het recreatiegebied Dorregeest. Startpunt van de wandelroute door de Dorregeest.

Kunstwerk van Herbert Nouwens. Met de eeuwenoude Ruïnekerk is het beeld van Herbert Nouwens in iets meer dan tien jaar al tot een icoon van Bergen geworden. De maatvoering en het kleur- en materiaalgebruik oogsten alle lof. 

Website : http://www.herbertnouwens.nl/index.php?subID=457

Startpunt van diverse wandelroutes.

Architect Evert Margry is een van de belangrijkste architecten van de neogotiek in Nederland. Als leerling van P.J.H. Cuypers ontwierp hij voornamelijk kerken, scholen en kloosters. Zijn kerk verving in 1884 de van 1834 daterende waterstaatskerk (gebouwd met financiële steun van de overheid, waarbij het ontwerp de goedkeuring moest dragen van het ministerie van Waterstaat), die eerder op deze locatie te vinden was.

Door de lage ligging en het vochtige karakter waren de Loterijlanden vroeger niet in trek bij de boeren. Jaarlijks zijn ze bij loting verdeeld, vandaar de naam.

Bloemrijke weilanden
De invloed van brak kwelwater zorgt voor bijzondere vegetatie in het natuurgebied. In de bloemrijke graslanden groeien dotterbloem, echte koekoeksbloem en rietorchis. In het natuurgebied komen veel weidevogels voor. De tureluur broedt hier bijvoorbeeld in het voorjaar. In de sloten zie je kikkers en salamanders.

Huisje bekend als "de hutkoffer"; eenvoudige boeren- of visserswoning; met uitzondering van de voorgevel oorspronkelijk uit de tweede helft van de 17e eeuw; constructief van belang de houtskeletbouw. In de woonkamer schouw met tegels.

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Rijksmonument nummer: 21345
http://rijksmonumenten.nl/monument/21345/ 

De Witte Kerk is een wit gepleisterde kerk aan de Heerenweg in de Noord-Hollandse plaats Heiloo. Het gebouw is tussen de 11e en 17e eeuw gebouwd in tufsteen. Sinds 2001 wordt de kerk niet meer als zodanig gebruikt, in dat jaar kwam de Ter Coulsterkerk gereed en nam de hoofdtaak als Protestantse kerk over. In de Witte Kerk worden alleen nog bijzondere vieringen gehouden. Het gebouw wordt ook gebruikt als cultureel centrum en is in de zomermaanden op de woensdagen open voor het publiek.

De kerk is tussen 1822 en 1829 wit geschilderd om de eerdere herstelwerkzaamheden te verhullen. Pas sinds de Tweede Wereldoorlog wordt gesproken over het Witte Kerkje en later van de Witte Kerk

Parkeerplaats Nijenburg is startpunt 1 van het wandelnetwerk Bergen-Alkmaar-Heiloo.

Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest liggen op een strandwal, waar al meer dan 2000 jaar mensen wonen. De Sint Aagtendijk dankt zijn naam aan het nabijgelegen Agathakerke; het tegenwoordige Beverwijk. Het bochtige verloop van de dijk is het resultaat van de vele doorbraken, die vooral in de 17e eeuw plaatsvonden. De Sint Aagtendijk is opgenomen in de verdedigingslinie rond Amsterdam. Aan de dijk zijn forten aangelegd. Het Fort bij Veldhuis behoort tot de oudste betonnen forten van de Stelling en is vernoemd naar de vlakbij gelegen boerderij “Veldhuis”, die nog steeds bestaat. 

Langs de route komt u langs Fort Veldhuis. Dit is onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Hiervoor zijn voor de 1e Wereldoorlog, waarin Nederland neutraal bleef, 46 verdedigingswerken rondom Amsterdam gebouwd. In 1944 en 1945 is dit fort gebruikt door de Duitse bezetter. Hierna werd het een bewarings- en verblijfkamp voor politieke delinquenten. Tegenwoordig wordt het fort gebruikt door Stichting Aircraft Recovery Group 1940-1945 en herbergt het een kenniscentrum en museum met informatie over de luchtoorlog 1940-1945 en in het bijzonder over de mensen die zich daarvoor hebben ingezet.

De nevenbatterij bij Fort bij Veldhuis is onderdeel van de Stelling van Amsterdam die tussen 1880 en 1914 werd aangelegd als verdedigingslinie rond de hoofdstad. De batterij is in 1903 aangelegd in de St. Aagtendijk, een van oorsprong middeleeuwse dijk. Deze dijk was in de Stelling van Amsterdam opgenomen als inundatiekade, de kade die het water buiten de stelling hield. De nevenbatterijen in de Stelling van Amsterdam zijn open geschutsopstellingen van ongewapend beton. Tussen de geschutsopstellingen bevinden zich de munitie magazijnen