Points of interest

In 1326 wordt in geschriften voor het eerst het Huis te Castricum genoemd. Vanaf de 15e eeuw wordt het Huis Cronenburg genoemd naar het gelijknamige geslacht. Een geschiedenisboekje over deze mysterieuze parel in het landschap. De bijhorende hoeve ‘Boerderij Kronenburg’ staat nog in volle glorie in het landschap.

Meer informatie : Website Stichting Werkgroep Oud-Castricum

Startpunt van 2 wadnelroutes over de Bussumer- en Westerheide.

In de  Zuidwijkermeerpolder zijn vier damsluizen aangelegd om de waterhuishouding in vredestijd niet te verstoren en doorvaart mogelijk te maken. Zij waren onderdeel van de liniewal Aagtendijk-Zuidwijkermeer en werden in 1894-1895 gelijktijdig met de wal aangelegd.

In het midden ligt de Damsluis in de Molentocht en bij de Asseldelvertocht, nabij Fort Zuidwijkermeer, ligt de meest zuidelijke damsluis. Gedrieën reguleerden zij de waterhuishouding tijdens inundatie van de polder. In tijden van vrede stonden de sluizen open om de reguliere doorstroming en afwatering niet te hinderen.

De damsluizen zijn in aanleg en detaillering gelijk aan elkaar, behalve dat de Damsluis in de Molentocht over een dubbele breedte is uitgevoerd. De sluizen bestaan uit gemetselde segmentbooggewelven met uitsparingen voor schotbalken.

In de  Zuidwijkermeerpolder zijn vier damsluizen aangelegd om de waterhuishouding in vredestijd niet te verstoren en doorvaart mogelijk te maken. Zij waren onderdeel van de liniewal Aagtendijk-Zuidwijkermeer en werden in 1894-1895 gelijktijdig met de wal aangelegd. De meest noordelijke sluis is de Damsluis in de Wijkertocht. In 2012 is de Damsluis in de Wijkertocht gerestaureerd. Tijdens de renovatie is er een nieuwe opslag voor de schotbalken naast de sluis geplaatst. De originele schotbalken zijn afkomstig van de Damsluis bij de Kwakel.

Weet u wat ‘Belvedère’ betekent? Mooi uitzicht! Dat is de reden dat eeuwen geleden de rijke bewoners van Leyduin deze folly lieten bouwen op een hoog kunstmatig duin. Ze hadden zicht op de Noordzee en het Haarlemmermeer. De Belvedère stond de laatste jaren echter op instorten. Daarom is in 2013 hard gewerkt aan een volledig herstel. Na de opening is het zeskantige torentje weer toegankelijk. Althans de begane grond. Het uitzicht is nu anders dan vroeger, de bomen zijn gegroeid en belemmeren een vrij uitzicht richting zee. Toch is een bezoek de moeite waard.

Bron : http://www.landschapnoordholland.nl/

De Belvédère is een rijksmonument.

Op het meest noordelijke stukje van de Zaanse Schans staat oliemolen De Bonte Hen. De binnenkant van de molen spreekt zeer tot de verbeelding, vanwege de mooie bruintinten van het hout. De rond 1693 gebouwde molen is een achtkante bovenkruier met stelling (plateau rond de molen). Meerdere malen is de molen getroffen door blikseminslag en brand. Keer op keer werd het vuur op tijd gedoofd en steeds is de schade hersteld.

Tussen 1973 en 1978 is de molen helemaal gerestaureerd en weer ingericht met belangrijke onderdelen. Namelijk met: een koppel kantstenen, een voor- en een naslag, vuisters en stampers. Dit zijn de gereedschappen die oliewinning mogelijk maken. Regelmatig produceert de molen nog olie.

Deze 18e-eeuwse duinboerderij ontleent haar naam aan de (toen) moderne, Brabantse variant op het oude potstal-systeem. Het was een gemengd bedrijf met melkkoeien, jongvee en schapen, een (op)potstal voor en een mest- en gierkuil achter - waar ook nog de uitwerpselen van de kippen, varkens, paarden èn de bewoners zelf bij werd gedaan. De 30 hectare akkerland werd verrijkt met deze mest, vermengd met ander organisch afval zoals stro en plaggen. Want mest, daar ging het om in de landbouw op schrale zandgronden – of die nu in Brabant lagen of in het duin.

Bron :  Website Landschap Noord-Holland.

Met de aankoop van landgoed Hagenau in 1911 kwam de Carolinahoeve in handen van Natuurmonumenten. De pachter beheerde er toen al een uitspannning, die hij later uitbreidde met een pension. Beroemdheden als Simon Carmiggelt en Wim Kan waren er regelmatig te gast. In 1978 is de hoeve heropend als pannenkoekenhuis. 

De Pagenlaan en Kapelweg met hun meidoornhagen (voorlopers van het prikkeldraad dat pas rond WO I z'n opmars begon) zijn karakteristiek voor Oud-limmen. Vandaar ook de naam voor dit buurtje: 'De Dronen' ofwel De Doornen.  

De Eendracht is een in 1771 gebouwde poldermolen in de Noord-Hollandse stad Alkmaar. Het is een ronde stenen molen van het type grondzeiler met een Oudhollands wiekenkruis. De Eendracht is de laatst overgebleven stenen poldermolen in Noord-Holland. Hij bemaalde tot 1931 de polder; daarna werd deze taak overgenomen door het elektrisch gemaal naast de molen.

De Eendrachtsmolen is nooit bewoond geweest. De molenaarswoning, die kort na de buitengebruiksstelling van de molen afbrandde, bevond zich naast de molen. In de loop der jaren is de polder grotendeels bebouwd, en de molen bevindt zich nu aan de rand van de woonwijk Bergerhof.

Na jarenlange stilstand is de Eendrachtsmolen in de jaren zeventig van de 20e eeuw draaivaardig gemaakt. In 2000 is hij maalvaardig gerestaureerd. Daartoe zijn de waterlopen weer hersteld en is een houten scheprad in de molen geplaatst. De molen is te bezoeken wanneer hij draait.

Deze houtzaagmolen staat bekend als molentype paltrok, waarvan er ooit tweehonderd in de Zaanstreek stonden. Paltrokmolens hebben aan drie kanten een open werkvloer en vaak een donker, geteerd, molenlijf. Bij het kruien (op de wind draaien) wordt de hele molen over een zogeheten “rolring” rondgedraaid. De paltrok heet daarom ook wel een onderkruier. Dit in tegenstelling tot de bovenkruiende molens, waarvan alleen de bovenste kap inclusief wieken ronddraait.

De Gekroonde Poelenburg werd gebouwd in 1869 in Koog aan de Zaan. De molen verving een soortgenoot, die moest verdwijnen voor de aanleg van de spoorlijn Amsterdam-Alkmaar. In 1904 moest de molen opnieuw plaatsmaken. Toen werd hij verplaatst naar een plek aan De Gouw, een water in Zaandam-Oost. In 1963 tenslotte, is hij opnieuw afgebroken en herbouwd op de Zaanse Schans.

Aanvankelijk in de 16e eeuw een boerenhofstede met de Haarlemse familie Van Berkenrode als eigenaar en voor 1662 Thorenvliet geheten. De Amsterdamse koopman Hendrik Zeegersz. van de Camp, eigenaar van 1662-1666, geldt als naamgever door zijn familienaam te verbinden met de aanwezige herten. Hij kocht grond van Adriaen Pauw (1622-1697). Zijn stiefzoon Gillis erfde de boerderij en het land, maar kon niet aflossen en verkocht de Hartekamp aan zijn zwager, de dichter Jacobus Heiblocq die van 1680 tot 1687 eigenaar was.

Wikipedia : http://nl.wikipedia.org/wiki/Hartekamp

De Herkules bevindt zich in de Kalverpolder te Zaandam, ten noorden van de buurtschap Haaldersbroek. Het is een AmerikaanseWindmotor. Ze is als poldermolen geïnstalleerd in 1922. In 1993 is ze vervangen door een elektrisch gemaal. Omdat men voor verval en sloop van dit industriële monument vreesde, werd geld ingezameld voor de restauratie van de molen, die gerestaureerd werd van 1995 tot 1996. Ze ligt nu langs een wandelpad en vormt een van de bezienswaardigheden van de Kalverpolder.

Bovenop specerijenpakhuis Indië’s Welvaren staat sinds 1955 molen De Huisman, maar ooit stonden ze naast elkaar. Snuifmolen De Huisman (1786) en specerijenmolen Indië’s Welvaren (1908) moesten wijken voor de stadsuitbreiding van Zaandam. Nu vormen de panden samen één modern bedrijf in een eeuwenoud jasje. Overal hangt de heerlijke geur van vers gemalen specerijen. Ondertussen malen drie paar molenstenen tropische producten in een hoek van het pakhuis. Aan het interieur van de authentieke winkel is veel zorg besteed. Ontdek hier de wereld van smaken en geuren, ook via een korte film en allerlei informatiepanelen.

Huisje bekend als "de hutkoffer"; eenvoudige boeren- of visserswoning; met uitzondering van de voorgevel oorspronkelijk uit de tweede helft van de 17e eeuw; constructief van belang de houtskeletbouw. In de woonkamer schouw met tegels.

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Rijksmonument nummer: 21345
http://rijksmonumenten.nl/monument/21345/ 

Natuurinformatiepunt in een oude appelschuur. De bijbehorende parkeerplaats is het startpunt van een aantal wandelroutes in het buitenplaatsenpad Zuid-Kennemerland.  De naam is ontleend aan een verdwenen 17e-eeuwse boerderij bij de Leidsevaart.

Adres : Manpadslaan 1, Vogelenzang/Bloemendaal.

In de Zaanstreek, het oudste industriegebied van West-Europa, stonden ooit duizend molens. Op de Zaanse Schans draaien nog altijd tien paar wieken. Een bezoek aan zo’n krakende, zwoegende houten machine is een indrukwekkend schouwspel. De molens zagen hout en malen olie, meel, specerijen en kleurstoffen. Leuke souvenirs voor thuis!

Iedere industriemolen op de Zaanse Schans biedt duidelijke informatie over het productieproces. Inclusief de bijbehorende kenmerkende geuren, zoals zaagsel en olie. Tijdens een bezoek leiden spannende, smalle trappen soms helemaal naar het molendak.

Door uitvinding van de krukas (1594) werd het mogelijk om zaagbladen op en neer te bewegen. De houtzaagmolen was geboren! Daarnaast rolden uit de talloze Zaanse molens eeuwenlang een eindeloze stroom grondstoffen: cacao, papier, steengruis, tabak, planken, vlas, etcetera.