In de gemeente Velsen liggen de wandelroutes van het recreatiegebied Spaarnwoude en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland.

De eeuwige strijd tegen het water is nog goed te zien aan de aanwezige dijken, sluizen, gemalen en molens. In de polders rondom Spaarndam liggen nog steeds verschillende forten die onderdeel uitmaakten van de “Stelling van Amsterdam ( Fort Bezuiden en het Fort Benoorden).

Recreatiegebied Spaarnwoude ligt midden in het drukke verstedelijkte deel van Noord-Holland en vormt de buffer tussen Haarlem, Amsterdam en Velsen. In een omgeving met weidse polders en bos, kunt u fietsen, wandelen, zwemmen, maar ook klimmen, golfen

Fort benoorden Spaarndam diende als verdediging van de Slaperdijk met de Westlaan. Het verdedigbaar aardwerk kwam in 1895 gereed, het bomvrije gebouw in 1901. Samen met Fort bezuiden Spaarndam, waarmee het via een verdedigingswal is verbonden, vormde het de Positie Spaarndam. Deze diende ter verdediging van de in het gelijknamige dorp gelegen sluizen.

Fort benoorden Spaarndam is een paar keer per jaar geopend voor publiek, voornamelijk tijdens de Stellingmaand in september.

Meest opmerkelijk aan het gerestaureerde Fort bezuiden Spaarndam zijn de geschilderde panoramaschets (schootstafel) en insteltabellen in de linker keelkazemat. Dit relatief kleine fort ligt op de plek van een vorig verdedigingswerk uit het begin van de negentiende eeuw. Vanaf de koepelgebouwen heeft u een fraai uitzicht over het schootsveld en het voormalig inundatiegebied met nog altijd op circa 2 km afstand de bebouwing van Haarlem conform de Kringenwet uit 1853. Deze wet had tot doel om het schootsveld van verdedigingswerken vrij van (permanente) bebouwing te houden.

Fort bezuiden Spaarndam was de Verdediging van de Slaperdijk met de Westlaan, samen met het Fort benoorden Spaarndam en het acces gevormd door de Noorder Buiten Spaarne en daarlangs lopende wegen. Het fort is aangelegd in de periode 1882-1903. In 1901 is het fort gereed met de voltooiing van het betonnen bomvrije gebouw.