Haarlemse hofjes

De Spaarnestad Haarlem is beroemd vanwege de ruim twintig nog bestaande Hofjes als historische woonvoorzieningen voor minder bedeelde ouderen. De ruim 5 kilometer lange hofjesroute gaat langs een aantal hofjes die doorgaans geopend zijn voor bezoek, onder andere het oudste Hofje van Bakenes dat dateert uit 1395.

Bron : http://www.hollandroute.nl/

Afstand5.83 km
GemarkeerdLet op : Deze route is niet gemarkeerd.
ReactiesEr zijn geen reacties op deze route


Download routeGPX
MeerHoogteprofiel

Weersvoorspelling komende 3 uur (Buienradar.nl)

Je kunt deze site helpen met donaties

donate with bitcoins
1G4mv9kotFRgqGioZzm2Nx5qvLhZtmXczq
donate with bitcoins

Hoogteprofiel

Hoogteprofiel van wandelroute Haarlemse hofjes

Routekaart


Gebieden/Netwerken

Gemeente Haarlem
Netwerk Holland Route
De HollandRoute ontsluit Nederlandse erfgoedlocaties van handel, nijverheid, techniek, industrie, waterbeheersing en infrastructuur binnen de Metropoolregio Amsterdam. De HollandRoute is deel van het Europese netwerk "European Route of Industrial Heritage (ERIH)".

Als rode draad verbindt een bewegwijzerde hoofdroute van het HollandRoute erfgoednetwerk de vele fascinerende erfgoedattracties die allemaal op deze website en in de HollandRoute smartphone app worden beschreven. 

De routes van deze organisatie zijn dus niet gemarkeerd, je kunt de app downloaden (of deze site gebruiken) om de routes te lopen.

Website : http://www.hollandroute.nl

Points of interest

Vleeshal (Haarlem)

De vleeshal is een historisch gebouw aan de Grote Markt in Haarlem. Sinds 1386 stond op de hoek van de Spekstraat en de Warmoesstraat een vleeshal waar vlees door vleeshouwers (slagers) werd verkocht.[1] De Warmoesstraat heette dan ook heel lang de Vleeshouwersstraat. Het was handig om vlees op een centraal punt te verkopen, omdat de burgers dan veel keus hadden en de keurmeesters van de overheid konden zo het vlees beter controleren.

Bron : Wikipedia

Bakenesserkerk

De Bakenesserkerk was oorspronkelijk een grafelijke kapel gewijd aan Maria. Vermoed wordt dat deze kapel dateert uit de dertiende eeuw. De kerk zelf dateert waarschijnlijk uit de vijftiende eeuw. De westzijde van de kerk ligt aan de Vrouwestraat, op minder dan een steenworp afstand van de Bakenessergracht in Haarlem. De oostzijde grenst aan 't Krom, zo genoemd omdat hier vroeger de smeden van zwaarden woonden. De kerk heette voor de reformatie Onze Lieve Vrouwekapel op Bakenesse. Aanvankelijk was de Bakenesserkerk een katholieke kerk, maar tijdens de reformatie ging de kerk in 1577 over naar de hervormden. 

Bron : Wikipedia

Brouwershofje, Tuchthuisstraat 8

Het hofje werd in 1457 gesticht door Jacob Huyge Roeperszoon en zijn zus Katrijntje Huyge Roepersdochter, een brouwersfamilie verbonden aan het Brouwersgilde. De oorspronkelijke naam was Sint Maartenshofje, naar de schutspatroon van het Brouwersgilde. Het hofje werd door de familie Roeper overgedragen aan de regenten van het brouwersgilde.

Bron : Wikipedia

Bruiningshofje, Botermarkt 9

Met z'n vier huizen is het Bruiningshofje één van de kleinere hofjes van Haarlem. Het hofje is waarschijnlijk in 1610 door Jan Bruininck Gerritsz gesticht.Tijdens zijn leven kocht Bruininck huisjes rond zijn eigen woning op. Uit deze bezittingen is rond 1610 het hofje ontstaan. Het Bruiningshofje heeft geen regentenkamer, waarschijnlijk omdat het hofje van de familie was en men gewoon thuis vergaderde.

Bron : Wikipedia

Frans Loenenhofje, Witte Herenstraat 24

Het Frans Loenenhofje is een Haarlems hofje, het hofje is te vinden aan de Witte Herenstraat nummer 24.

Het hofje werd gesticht in 1607 uit de nalatenschap van de op 24 oktober 1605 overleden garentwijnder en koopman in lijnwaden Frans Klaeszoon Loenen. Loenen was een verwoede gokker en had - naast zijn gewone verdiensten - zoveel gewonnen met gokken dat hij zeer vermogend was.

Voor de stichting van het hofje werd aan de Witte Herenstraat een stuk grond aangekocht dat vroeger toebehoorde aan Norbertijnenklooster. Dit klooster was in 1581 in beslag genomen door de stad Haarlem. De kloosterlingen van het Norbertijnenklooster gingen altijd gekleed in het wit, vandaar de 'Witte Herenstraat'. Het hofje werd gebouwd in de voormalige boomgaard van het klooster. 

Bron : Wikipedia

Frans Halsmuseum

Frans Halsmuseum, Groot Heiligland 62

Gravinnehof, Gravinnesteeg

De Gravinnehof werd op 7 mei 2001 geopend door Prinses Margriet. Het hof is te vinden langs het Spaarne, het adres is Spaarne 100/102. De zijkant van De Gravinnehof grenst aan de Gravinnesteeg, vandaar de naam. De Gravinnehof is gerealiseerd door de Stichting Gravinnehof uit Haarlem, een samenwerkingsverband van het Sint Jacobs Godshuis en De Hofjes van Codde en Van Beresteyn. De Gravinnehof wordt ook wel 'Hofje van de 21e eeuw' genoemd. De architect was Dolf Floors, hij won een uitgeschreven prijsvraag waarbij zijn ontwerp uit 198 inzendingen als de beste werd gekozen. De Gravinnehof is bedoeld voor mannen en vrouwen van 55 jaar en ouder en omvat 26 seniorenwoningen.

Bron : Wikipedia

Namaak Haarlemmeroliefabriek, Doelstraat 13

Haarlemmerolie stond in de 17de eeuw te boek als wondermiddel voor allerlei kwalen. Omdat de vraag groot was en er veel geld omging in deze branche ontstonden er fabrieken die namaakolie produceerden. Deze fabriek van de Gebroeders Waaning produceerde vanaf 1897 de namaakolie in de vorm van drank, capsules, zetpillen en zalf.

Haarlemse Brood- en Meelfabriek

Inleiding Voormalige 'HAARLEMSCHE BROOD- EN MEELFABRIEK' gebouwd in 1876 in neo-Romaanse stijl. Het pand ligt aan de oostzijde van de Bakenessergracht en werd ontworpen door architect Van Dijk uit Capelle aan den IJssel. De 'Haarlemsche Brood- en Meelfabriek' werd als bedrijf reeds op 4 mei 1866 opgericht. In 1876 werd het nieuwe fabrieksgebouw aan de Bakenessergracht gebouwd. In 1896 werd dit fabrieksgebouw, dat oorspronkelijk vier bouwlagen telde, met één verdieping verhoogd.

Bron : Rijksmonumenten.nl

Historisch Museum Haarlem

Hofje Guurtje De Waal, Lange Annastraat 40

Het hofje werd in 1616 gesticht door Guertie Jansdr. de Wael, dochter van een rijke textielhandelaar. Guertie stichtte het hofje op het erf van haar huis. Het was bedoeld voor gereformeerde weduwen en gereformeerde oude vrijsters. Guertie bestuurde het hofje de eerste twaalf jaar zelf. Haar achterneef Jan de Wael, de burgemeester van Haarlem, was er regent en liet in 1661 het hof vergroten van zes naar acht kamers. Ook liet hij een toegangspoort bouwen met boven de poort het wapen van de familie De Wael. Het huis in de poort was de woning van de opzichteres.

Bron : Wikipedia

Hofje in Den Groenen Tuin, Warmoesstraat 23

Het hofje dateert uit 1616 en is gesticht uit de nalatenschap van Catarina Jansdochter Amen, weduwe van Jacob Claesz van Schoorl. Het hofje was oorspronkelijk bestemd voor Rooms-Katholieke alleenstaande dames vanaf 50 jaar. Deze dames moesten zelf in hun onderhoud kunnen voorzien. Na hun dood gingen al hun bezittingen naar het hofje. Deze regels gelden niet meer, maar de oude reglementen zijn als curiositeit nog steeds in te zien in het hofje.

Bron : Wikipedia

Hofje van Bakenes, Wijde Appelaarsteeg 11

Het hofje is te vinden aan de Bakenessergracht in het centrum van Haarlem. Het hofje heeft twee ingangen: één aan de Bakenessergracht en één aan de Wijde Appelaarsteeg. De ingang aan de Wijde Appelaarsteeg is de hoofdingang. Het Hofje van Bakenes is het oudste nog bestaande hofje in Haarlem.

Het hofje is gebouwd in 1395 volgens testamentaire bepalingen van koopman Dirck van Bakenes. Zijn weduwe en haar beide zoons lieten het hofje bouwen. De huidige hofjeswoningen zijn niet meer de hofjeswoningen uit de 14e eeuw maar dateren uit ’t midden van de 17de eeuw. In eerste instantie bestond het hofje uit 13 huizen voor 20 vrouwen, maar met de herbouw in 1663 werd een van de gebouwen verbouwd tot regentenkamer, hierna was er nog plaats voor 12 vrouwen. Het hofje grenst aan de Toneelschuur en de Philharmonie.

Bron : Wikipedia

Hofje Van Loo, Barrevoetestraat 7

Het hofje werd gesticht in 1489 door Symon Pieterszoon en zijn vrouw Godelt Willems en werd geschonken aan het Sint Elisabeth Gasthuis. In aanvang was het hofje ommuurd en toegankelijk door een poort met daarboven het wapen van het St. Elisabeths Gasthuis. In 1885 is de Barrevoetestraat verbreed, daarbij zijn drie huisjes aan de straatkant afgebroken en naast het hofje opnieuw opgebouwd. Hiermee verdween de beslotenheid en is het hofje van Loo één van de meest zichtbare hofjes in Haarlem. De binnentuin van het hofje wordt alleen door een hek gescheiden van de straat. Het wapen van de Heilige Elisabeth, bestaande uit drie kronen, is nu nog terug te vinden op de waterpomp.

Bron : Wikipedia

Hofje van Noblet, Nieuwe Gracht 2

Het hofje werd in 1761 gebouwd uit de nalatenschap van Leonard Noblet en zijn zussen Sara en Geertruida, die allen geen wettige nabestaanden hadden. De huizen van het hofje zijn gebouwd in de tuin van het huis van de familie Noblet, Haerlem en Spaargesigt. Dit huis had de vader van Leonard, Elezar Noblet gekocht in 1737. De familie Noblet kwam van origine uit Amsterdam.

Er werden twintig huizen gebouwd. Aan de oostkant tien huizen voor vrouwen uit Haarlem en aan de westkant tien huizen voor vrouwen uit Amsterdam. De vrouwen moesten ten minste 50 jaar oud zijn en hun hele leven alleenstaand zijn geweest. Tevens moesten ze lid zijn van de Nederduits Gereformeerde Kerk.

Bron : Wikipedia

Hofje Van Oorschot, Kruisstraat 44

Het Hofje van Oorschot is een Haarlems hofje, dat dateert uit 1769 en zich in het centrum van Haarlem bevindt, aan de Kruisstraat nr. 44.

Het Hofje van Oorschot is gebouwd in 1769 uit de nalatenschap van de Amsterdamse koopman Wouterus van Oorschot (1704-1768). Hij liet een bedrag na van 20.000 gulden, dit bleek onvoldoende om het hofje te realiseren. Uiteindelijk hebben de Staten van Holland 20.000 gulden bijgelegd en kon het hofje gebouwd worden.

De bouw van het hofje had nogal wat voeten in de aarde. Aan de overzijde van het te bouwen hofje woonden twee rijke stadsbestuurders die zich bemoeiden met de bouw. De bestuurders eisten dat er een mooie tuin aangelegd zou worden die afgesloten moest worden met een hek in rococostijl. 

 

Bron : Wikipedia

Hofje van Staats, Jansweg 39

Het Hofje van Staats werd gesticht uit de nalatenschap van de Haarlemse garenreder en handelaar Ysbrand Staats. Staats bepaalde in zijn testament dat zijn hele erfenis bestemd was voor de armen. De eerste steen werd gelegd op 29 juli 1730 door de broer van Ysbrand Staats. Het hofje werd gebouwd door Hendrik de Werff.

In 1733 waren de 30 huisjes voor alleenstaande oudere vrouwen klaar. Voorwaarde om in het hofje van Staats te kunnen wonen, was dat men gereformeerd was. Bij de restauratie in 1990 werd een aantal huisjes samengevoegd, hiermee werd het aantal woningen teruggebracht van 30 naar 20.

Bron : Wikipedia

Hoofdbureau van Politie (Haarlem)

Een gebouw met een veelzijdig verleden. Oorspronkelijk gebouwd als Diaconiehuis in 1770. Als in 1810 het stadsbestuur van Haarlem besluit dat militairen niet meer bij burgers ingekwartierd mogen worden veranderd het Wees- en Diaconiehuis echter in een kazerne. Vervolgens doet het dienst als Militaire School Haarlem, opslaglocatie voor Defensie tot het in 1971 zijn huidige functie krijgt: Hoofbureau voor de politie.

Johan Enschedé (Haarlem)

In 1761 vestigde Johan Enschedé een drukkerij in enkele panden aan de Coolmarkt, het latere Klokhuisplein. De firma Johan Enschedé en Zn bestond uit een lettergieterij, een drukkerij, een uitgeverij en een drukkerij voor waardepapieren. De constante groei van het bedrijf leidde tot de vorming van een omvangrijk bedrijfscomplex in het gebied Damstraat, Nauwe Appelaarsteeg, Bakenessergracht, Korte Begijnstraat, Lange Begijnstraat en Klokhuisplein.

In 1990 verhuisde het bedrijf naar een nieuwe locatie in de Waarderpolder. Een groot deel van het oude bedrijfscomplex is inmiddels gesloopt, zoals de drukkershal uit 1905, en het bankgebouw uit 1924, waar het waardepapier werd gedrukt. De bebouwing aan het Klokhuisplein is behouden: hiertoe behoren de lettergieterij uit 1871, de wagenpoort met toren uit 1918, de oude drukkerij en lettergieterij uit 1761 en het hoekhuis uit 1891 waar de familie Enschedé woonde. 

Luthers Hofje, Witte Herenstraat 14-20

Het Luthers Hofje is een Haarlems hofje, het hofje is gelegen aan de Witte Herenstraat 16, vlak bij de Lutherse kerk uit 1581 (herbouwd in 1780).

Het hofje werd gesticht in 1615 bij de Lutherse schuilkerk. Het Luthers hofje is gesticht door de Lutherse gemeente en was nauw verbonden met de Lutherse kerk. Kerk en hofje zijn gebouwd op de grond van de Sint Antonieboomgaard die hoorde bij het klooster van de Norbertijnen. Deze kloosterlingen droegen altijd witte kleding en werden daarom ook wel de Witte Heren genoemd, vandaar de naam van de straat. Het hofje bestond in aanvang uit vier huisjes die tegen de kerk aan waren gebouwd. In 1648 is het hof uitgebreid met vijf huisjes. Tot 1894 lag de ingang van het hofje aan de Magdalenastraat 16.

Bron : Wikipedia

Melkbrug (Haarlem)

Inleiding De Melkbrug, een ONGELIJKARMIGE DRAAIBRUG, ligt over het Binnenspaarne, in de lengteas van de Hoogstraat en de Korte Veerstraat, en verbindt de binnenstad van Haarlem met de Burgwalbuurt. De Melkbrug werd in 1886 gebouwd naar ontwerp van gemeentearchitect Jacques Leijh en verving een dubbele bascule-brug die op hetzelfde punt was gelegen. De bovenbouw van de Melkbrug werd uitgevoerd door de Maatschappij IJzergieterij Prins van Oranje uit Den Haag. De onderbouw werd door G.P.J. Beccari uit Haarlem uitgevoerd.

Bron : Rijksmonumenten.nl

Melkinrichting Hartenlust, Kruisweg 70

In 1902 ontwierp de architect Van den Ban voor de Haarlemsche Melkinrichting Hartelust een gebouw waarin een winkel met melksalon, een karnruimte en een ketelhuis werden ondergebracht. In 1918 werd de voormalige melkfabriek in gebruik genomen door verzekeringsmaatschappij De Tweede Hollandsche. Bij die gelegenheid takelde men tijdens een spectaculaire operatie met een hijskraan de bovenste verdieping omhoog, waarna men in de ontstane ruimte een extra verdieping aan het gebouw toevoegde.

Nieuwe Kerk (Haarlem)

De Nieuwe Kerk (1649) in Haarlem geldt als een van de meest bijzondere kerkgebouwen die na de reformatie voor de protestantse eredienst zijn gebouwd in de Republiek der Nederlanden. Het strenge, classicistische ontwerp is van Jacob van Campen, die in opdracht van het Haarlemse stadsbestuur een kerkgebouw maakte ter vervanging van de bouwvallige en krappe gotische Sint Annakapel. De toren (1613), opgetrokken in de decoratieve stijl van de Hollandse renaissance door stadsbouwmeester Lieven de Key, moest blijven staan.

Bron : Wikipedia

Proveniershof, Grote Houtstraat 140

Het Proveniershof heeft wel de vorm van een hof, maar is anders dan 'gewone' hofjes niet gesticht door een gilde, een rijke particulier of een kerk. De naam Proveniershof dankt het hofje aan het feit dat hier tot 1866 een Proveniershuis te vinden was. In het voormalige Proveniershuis zijn nu appartementen gebouwd.

Bron : Wikipedia

Remonstrants Hofje, Ursulastraat 16

Het Remonstrants Hofje is een Haarlems hofje, het is te vinden aan de Ursulastraat nummer 16.

Het Hofje is 1773 gesticht door Isabella van Leeuwarden op het terrein van het voormalige Ursulaklooster, dit was een klooster van de Orde der Franciscanen. Zoals vrijwel alle kloosters in Haarlem was ook dit klooster tijdens de reformatie gesneuveld. De ingang van het hofje bevindt zich in een overgebleven muur van het klooster, de kloosterkapel doet dienst als voorhuis.

Bron : Wikipedia

Stadhuis van Haarlem

Op deze locatie stond eerst een complex (jachtslot) van de graven van Holland.

Dit complex, dat dienst deed als militair en bestuurlijk centrum, is in de 14e eeuw door brand verwoest. Het stadhuis, een rechthoekig gebouw met kantelen en een toren, werd in 1370 op dezelfde plaats opgericht. In de eeuwen daarop werden diverse verbouwingen uitgevoerd.

De stadhuistoren werd tussen 1465 en 1468 gebouwd, maar werd in 1772 afgebroken. Pas in 1913 werd de stadhuistoren herbouwd.

Tussen 1622-1630 werd een heel nieuwe vleugel in de Hollandse renaissancestijl gebouwd naar ontwerp van Lieven de Key. De stadhuisgevel werd in de periode van 1630-1633 in classicistische stijl vernieuwd.

Bron : Wikipedia

Grote of Sint Bavokerk

De Grote of Sint-Bavokerk is de grootste kerk in de Nederlandse stad Haarlem, gelegen aan de Grote Markt. Hij is gewijd aan Sint-Bavo. De middeleeuwse kruiskerk (bouwperiode: 1370-1520) die midden in het oude centrum van de stad staat is opgetrokken in de gotische bouwstijl. Midden op het kerkgebouw staat een ruim 75 meter hoge houten, met lood bedekte, laatgotische vieringtoren. De kerk behoort tot de Top 100 der Nederlandse UNESCO-monumenten.

De kerk werd oorspronkelijk gebouwd als een katholieke kerk. In 1559 werd de kerk de kathedraal van het nieuw opgerichte bisdom Haarlem, totdat de kerk na de Reformatie (Hervorming) een protestants bedehuis werd.

Bron : Wikipedia

Teylers Hofje

Het Teylers Hofje is te vinden aan de Koudenhorn 64a, aan het Spaarne aan de rand het centrum van Haarlem. De achteringang (niet open voor publiek) is gelegen aan de Teylershofjestraat.

Het Teylers Hofje is van 1787 en is gesticht uit de nalatenschap van Pieter Teyler van der Hulst net als het op steenworp afstand gelegen Teylers Museum aan het Spaarne met ernaast gelegen rivier de Spaarne alsook het Teylers Fundatiehuis in de Damstraat 21. Pieter Teyler van der Hulst vestigde al een hofje in 1752, na de dood van zijn vrouw. Hij vestigde dit hofje op het terrein van het huidige Vrouwe- en Antonie Gasthuys. In zijn testament bepaalde hij dat er een nieuw hofje gebouwd moest worden aan het Spaarne. In 1787 werd het Teylershofje verplaatst naar de Koudenhorn.

Bron : Wikipedia

Teylers Museum

Het museum is genoemd naar Pieter Teyler van der Hulst (1702-1778), een rijke Haarlemse laken- en zijdefabrikant en bankier. Als aanhanger van de Verlichting had Pieter Teyler grote belangstelling voor kunst en wetenschap. Bij testament liet hij zijn collectie en vermogen na aan Teylers Stichting, die onder meer de bevordering van kunst en wetenschap tot doel had.

Vishal (Haarlem)

De Vishal is een gebouw op de Grote Markt van Haarlem, direct naast de Grote of Sint-Bavokerk. De Vishal is in 1769 gebouwd ter vervanging van een eerdere vishal uit 1603.

Het gebouw doet nu dienst als expositieruimte voor wisselende tentoonstellingen van beeldende kunst.

Bron : Wikipedia

Voormalig Hoofdpostkantoor, Gedempte Oudegrac

In dit gebouw uit 1920 werd in 1924 de eerste Bell elektromechanische telefooncentrale van Nederland geïnstalleerd. Door de toename van het aantal aansluitingen, is de telefooncentrale in de loop der jaren meerdere malen uitgebreid.

Vrouwe en Antonie Gasthuys

Het hofje werd gesticht in 1440 als een gasthuis, een plek waar reizigers één of meerdere nachten konden overnachten. Van gasthuizen werd vooral gebruikgemaakt door pelgrims, daarom werd het stichten van een gasthuis gezien als een goede daad. Het hofje is sinds 1787 gevestigd aan het Klein Heiligland, voorheen was in dezelfde gebouwen het Teylers Hofje te vinden. Het Teylershof is verplaatst naar de Koudenhorn in Haarlem.

Bron : Wikipedia

Wijnbergshofje, Barrevoetestraat 4

Het pand 'De Wijnberg' werd oorspronkelijk gebruikt als kerk van de Hoogduitse Doopsgezinde gemeente in Haarlem. In 1651 ging de Hoogduitse gemeente samen met de Doopsgezinde Vlaamse gemeente die een kerk had aan het nabijgelegen Klein Heiligland. Twee kerken waren niet nodig en zo werd De Wijnberg een behuizing voor oudere alleenstaande dames. De exacte datum waarop het hofje is gesticht, is onbekend. Het oudste nog bestaande archiefstuk is van 1696.

Bron : Wikipedia

Zuiderhofje, Zuiderstraat 12

Het Zuiderhofje is een Haarlems hofje, het is te vinden aan de Zuiderstraat 12 in het centrum van Haarlem.

Het Zuiderof werd gesticht in 1640 door Jacques van Damme en zijn vrouw Elisabeth Blenckvliet. De huidige huisjes zijn van 1892, de woningen zijn in de loop der tijd gemoderniseerd. Het hofje was en is nog steeds bestemd voor alleenstaande Doopsgezinde vrouwen op leeftijd. Het wordt, net als de meeste hofjes, bestuurd door een College van regenten en regentessen. De regenten bepalen het beleid, beheren het geld en zorgen voor het onderhoud van de huisjes. Het Zuiderhofje is eigendom van de Doopsgezinde Gemeente uit Haarlem. Het hofje is alleen te betreden via de centrale hal van het hoofdgebouw.

Bron : Wikipedia