Het duingebied is ingericht voor de winning van drinkwater voor de stad Amsterdam; er stroomt jaarlijks vijftig miljoen kubieke meter drinkwater door dit 3400 hectare grote gebied.Er wordt sinds 1853 water gewonnen, waarmee het het oudste waterwingebied van Nederland is. 

Rust, ruimte en natuur zijn de voornaamste kernwaarden van dit gebied. Om dit te waarborgen is enkel wandelen toegestaan. Bovendien mag overal buiten de paden worden gewandeld. De Amsterdamse Waterleidingduinen is het grootste aaneengesloten wandelgebied van Nederland.

Het gebied heeft vier hoofdingangen. Bij ingang De Oase vind je bezoekerscentrum De Oranjekom.

• Panneland in Vogelenzang: Vogelenzangseduinweg 2
• De Oase in Vogelenzang: Eerste Leijweg 2
• Zandvoortselaan in Zandvoort: Zandvoortselaan 130
• De Zilk in De Zilk: Joppeweg 1

Zandvoort was al in 1100 bekend en heette toen Sandevoerde; een samenstelling van zand en voorde. Tot 1722 was het gebied in handen van de heren van Brederode. Eeuwenlang leefde het dorp van de visvangst, maar in de 19e eeuw ontstonden er andere bronnen van bestaan. In het Verenigd Koninkrijk kwam het zeebaden op, en de Zandvoortse arts dr. Mezger introduceerde dit gebruik in Zandvoort. In 1828 werd het eerste badhuis in gebruik genomen. Tal van beroemdheden trokken naar Zandvoort, onder wie Elisabeth van Oostenrijk-Hongarije in 1884 en 1885; ter herdenking aan haar bezoeken werd op 28 augustus 2004 een borstbeeld van haar onthuld.