Er zijn diverse mogelijkheden tot wandelen in de gemeente Castricum, enerzijds de routes door het Noord-Hollands duinreservaat, anderzijds de routes bij Akersloot en De Woude in het recreatiegebied Alkmaarder en Uitgeestermeer.

De routes in het duin zijn uitgezet door het PWN. Buiten de duinen zijn de routes uitgezet door het Wandelnetwerk Bergen-Heiloo-Alkmaar, het Landschap Noord-Holland of het Recreatieschap Uitgeestermeer. Het oostelijke deel van de gemeente Castricum (bij Akersloot en de Woude), maakt deel uit van het Nationaal Landschap Laag Holland.

Het Noordhollands Duinreservaat (NHD) is een van de grootste natuurgebieden in ons land.  Het gebied strekt zich uit van de terreinen van Tata Steel bij Wijk aan Zee tot de Schoorlse Duinen. Het is zo’n 20 kilometer lang en gemiddeld 2,5 km breed, met een oppervlakte van 5.300 hectare. Het gebied omvat duinen, strand, binnenduinrandbossen met veel reliëf en enkele kleinere natuurgebieden. Voor een bezoek aan deze duinen heeft u een duinkaart nodig.

Dit deel van het gebied, dat zich bevindt tussen de Zeeweg van Castricum en Wijk aan Zee, herbergt twee infiltratiegebieden. Het noordelijke en tevens grootste is het infiltratiegebied van Castricum, ook wel Icas genoemd. Het zuidelijke infiltratiegebied, bij Wijk aan Zee is een stuk kleiner. Het is een gevarieerd gebied dat vrij bosrijk is. In de buurt van de Zeeweg van Castricum is het gebied vrij vlak. Het duingebied heeft hier een soort komvorm, met in het westen, zuiden en oosten hoge duinen, maar met een vlak en vrij laag middenterrein. Ook dit heeft weer alles te maken met de ligging van de voormalige monding van het Oer-IJ. Het hoogste punt van het gebied is het 31,5 meter hoge Papenduin, tegen de sportvelden van Castricum gelegen. Op dit duin bevindt zich ook een uitzichtpunt. Een ander hoog punt in het gebied is de midden in het gebied gelegen Kruisberg. Op 9 maart 2011 is een uitkijktoren op dit duin geopend.

Deze 18e-eeuwse duinboerderij ontleent haar naam aan de (toen) moderne, Brabantse variant op het oude potstal-systeem. Het was een gemengd bedrijf met melkkoeien, jongvee en schapen, een (op)potstal voor en een mest- en gierkuil achter - waar ook nog de uitwerpselen van de kippen, varkens, paarden èn de bewoners zelf bij werd gedaan. De 30 hectare akkerland werd verrijkt met deze mest, vermengd met ander organisch afval zoals stro en plaggen. Want mest, daar ging het om in de landbouw op schrale zandgronden – of die nu in Brabant lagen of in het duin.

Bron :  Website Landschap Noord-Holland.

De Kwal’ is de lokale bijnaam voor de bron die het bij Andijk voorgezuiverde IJsselmeerwater hier laat opbruisen. Dat ‘gebiedsvreemde’ water wordt via bodem-infiltratie en filtering uiteindelijk goed drinkwater. Maar tot de jaren 1830 was hier ‘gebiedseigen’ water in overvloed. De duinvallei van de boogvormige Hoepbeek was zo nat dat deze eerst ontwaterd moest worden voordat er van ontginning sprake kon zijn. Dat betekende dus kanalisering van de beek en het graven van zijsloten. Maar wat men ook deed de wateroverlast bleef de landbouw nekken en uiteindelijk moesten de duinboeren het opgeven. Na 1920 verdwenen ze uit het duin en nam het Provinciale Waterleidingbedrijf Noord-Holland (PWN) hun plaats in.

Bron :  Landschap Noord-Holland

De Hoep dankt zijn naam aan een beek die ontsprong in de natte valleien van de duinen, de Hoep-Beeksche afwatering.

Het huidige Bezoekerscentrum De Hoep is geopend in 1994. Het is een ontwerp van de eigenzinnige architect Maarten Min uit Bergen. Het opgetilde duinlandschap met ecodak stelt een heel groot konijnenhol voor waarbij de luchtbehandelingbuizen de gangen in het hol moeten voorstellen. 

Het moderne centrum van de PWN informeert u over natuurbeheer, waterwinning en recreatie. Daarnaast biedt het tal van andere mogelijkheden waar onze medewerkers u alles over kunnen vertellen.